ΡΟΗ 24/7:

Ο νέος νόμος για τη Διαμεσολάβηση

Ο νέος νόμος για τη Διαμεσολάβηση

Με αφορμή το νέο νόμο (4512/2018, άρθρα 178-206), ο οποίος ήρθε να τροποποιήσει τον νόμο 3898/2010, που αφορούσε στη «Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις», οδηγήθηκα σε κάποιους  προβληματισμούς, τους οποίους καταθέτω:

Κατ’ αρχάς, ο νόμος για τη Διαμεσολάβηση ψηφίστηκε το έτος 2010, προκειμένου το Ελληνικό Δίκαιο να εναρμονισθεί με τις διατάξεις της Οδηγίας 2008/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 2008, για ορισμένα θέματα Διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις διασυνοριακών διαφορών, ώστε να διευκολύνεται η επίλυσή τους, αλλά και να θεσμοθετηθούν εθνικές διαδικασίες Διαμεσολάβησης.

Από τότε πέρασαν πολλά χρόνια, το νομοθετικό πλαίσιο υπήρχε, Διαμεσολαβητές καταρτίσθηκαν και διαπιστεύθηκαν, αλλά, δυστυχώς, οι διάδικοι που προσέφυγαν στη Διαμεσολάβηση,πανελλαδικά, ανέρχονται μόνο σε διψήφιο αριθμό, σε αντίθεση με πάρα πολλές χώρες του κόσμου και όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης, όπου η πλειοψηφία των ιδιωτικών διαφορών Αστικού και Εμπορικού Δικαίου επιλύονται με Διαμεσολάβηση.

Σημειωτέον ότι η Διαμεσολάβηση αποτελεί διαδικασία επίλυσης διαφορών και όχι απονομής της Δικαιοσύνης. Γι’ αυτόν το λόγο ήταν έωλο το επιχείρημα μερίδας του νομικού κόσμου, που (με αφορμή την ψήφιση του νέου νόμου) διαμαρτυρήθηκε για τη δήθεν ιδιωτικοποίηση της Δικαιοσύνης.

Η Διαμεσολάβηση είναι μια διαρθρωμένη μεν αλλά ελεύθερη διαδικασία, στην οποία τα μέρη μιας διαφοράς μπορούσαν να προσφύγουν εκουσίως σύμφωνα με τον προϊσχύσαντα νόμο. Με τον νόμο 4512/2018 η προσφυγή στη Διαμεσολάβηση γίνεται, πλέον, υποχρεωτική για κάποιες ιδιωτικές διαφορές, και συγκεκριμένα:

• διαφορές μεταξύ ιδιοκτητών ορόφων ή διαμερισμάτων

• διαφορές επί των κοινοχρήστων

• διαφορές για αποζημιώσεις από αυτοκίνητα

• διαφορές οικογενειακές (πλην των αναφ. στην παρ. 2 αρθ. 592 ΚΠολΔ)

• διαφορές για αποζημιώσεις ασθενών ή των συγγενών τους σε βάρος ιατρών

• διαφορές επί σημάτων και διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας

• διαφορές επί χρηματιστηριακών συμβάσεων.

Αυτό σημαίνει ότι στα παραπάνω ζητήματα οι διάδικοι δεν θα μπορούν να προσφύγουν στο Δικαστήριο, αν δεν προσκομίσουν Πρακτικό του Διαμεσολαβητή, από το οποίο να προκύπτει ότι αυτοί προσέφυγαν στη Διαμεσολάβηση, αλλά απέτυχαν να καταλήξουν σε συμφωνία (Πρακτικό αποτυχίας Διαμεσολάβησης). Δηλαδή,καθίσταται υποχρεωτική μόνον η προσφυγή στη Διαμεσολάβηση, και όχι οπωσδήποτε και η επίλυση της διαφοράς με αυτήν.

Αν και ο νέος νόμος τροποποιεί, σε πολλά σημεία, τον θεσμό της Διαμεσολάβησης, εντούτοις η “αιχμή του δόρατος” για τις αντιδράσεις απέναντι στον νέο νόμο υπήρξε το άρθρο 182, περί της υποχρεωτικότητας της Διαμεσολάβησης, γεγονός που καταδεικνύει,  αφενός, την υποκρισία του νομικών κύκλων,περί δήθεν βούλησής τους να μην επιβαρυνθεί με επιπρόσθετα έξοδα ο πολίτης που θέλει να προσφύγει στη Δικαιοσύνη, και, αφετέρου, την πραγματική βούλησή τους να συνεχισθεί η μέχρι τούδε κατάσταση, δηλαδή να υφίσταται ένας νόμος, ο οποίος, λόγω της προαιρετικότητας, στην πράξη, να μην εφαρμόζεται.

Ωστόσο, η αλήθεια, κατά την άποψή μου, είναι ότι ο θεσμός της Διαμεσολάβησης είναι από τους καλύτερους και πιο πετυχημένους θεσμούς, διότι δίνει την ευκαιρία στους πολίτες να επιλύσουν τις ιδιωτικές τους διαφορές πολιτισμένα, με σεβασμό στις αρχές του καθενός από τα διάδικα μέρη, με προσκόλληση στο μέλλον και όχι στο παρελθόν. Κυρίως, τους διευκολύνει να καταλήξουν σε λύση δικής τους επιλογής (αμοιβαίου συμφέροντος), και όχι σε λύση που θα τους επιβληθεί από τρίτο πρόσωπο.

Στη διαδικασία της Διαμεσολάβησης δεν υπάρχουν “νικητές” και “ηττημένοι”, υπάρχουν μόνον ικανοποιημένοι. Αρκεί, βέβαια, όλοι αυτοί που θα κληθούν να υπηρετήσουν τον θεσμό, να το πράξουν με σοβαρότητα και υπευθυνότητα, και να μη τον δουν μόνον ως ένα μέσον αύξησης των εσόδων τους ή, απλώς, ως μια τυπική προϋπόθεση πριν την καταφυγή στη Δικαιοσύνη. Αλλά και οι πολίτες θα πρέπει να αντιμετωπίζουν τη Διαμεσολάβηση με εμπιστοσύνη, ως ευκαιρία για την αξιοπρεπή επίλυση των διαφορών τους, κι όχι ως ένα πρόσθετο έξοδο της δικαστικής διαδικασίας. Διότι μόνον έτσι θα αποκτηθεί η εμπιστοσύνη στον θεσμό της Διαμεσολάβησης, και, με την πάροδο του χρόνου, θα καθιερωθεί ως εναλλακτικός τρόπος επίλυσης των ιδιωτικών διαφορών.

Επομένως, αρχικά, χρειάζεται σωστή ενημέρωση, πρωτίστως των δκηγόρων, ώστε να πεισθούν ότι η Διαμεσολάβηση δεν τους αφαιρεί δικηγορική ύλη, δεδομένου ότι είναι υποχρεωτική η παράσταση δικηγόρου στη διαδικασία. Απεναντίας, τους βοηθάει –χωρίς την πίεση των προθεσμιών και των δικονομικών κανόνων– να χειρισθούν την υπόθεση του πελάτη τους και να συμβάλουν στην επίλυσή της, αμειβόμενοι, όπως θα αμείβονταν, αν παρίσταντο στο ακροατήριο.

Και, επιτέλους:

• όταν η Διαμεσολάβηση καθιερωθεί στις συνειδήσεις των πολιτών

• όταν η πλειοψηφία των ιδιωτικών διαφορών θα επιλύεται με Διαμεσολάβηση

• όταν θα αποσυμφορηθούν τα δικαστήριααπό διαφορές,τις οποίες οι διάδικοι μπορούν να επιλύσουν μόνοι τους,

τότε εμείς, που θα είμαστε από τους πρώτους που πιστέψαμε σ’ αυτόν τον θεσμό, και τον προωθήσαμε και τον υπηρετήσαμε, θα έχουμε κάθε λόγο να νιώθουμε υπερήφανοι.

Της Βούλας Θεοδωρίδου-Βαγγλή

Δικηγόρου, Διαπιστευμένης Διαμεσολαβήτριας

 

Τελευταία τροποποίηση στιςΣάββατο, 31 Μαρτίου 2018 21:12
Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Εργαστηριακή διερεύνηση αλλεργικών παθήσεων
επιστροφή στην κορυφή