Η επαναστατική σημαία της Χαλκιδικής το 1821, ένα σύμβολο αγώνα

Στις 20 Ιανουαρίου 2021, 200 χρόνια μετά την έναρξη της Εθνικής Παλιγγενεσίας, το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο αναγνώρισε την πολεμική σημαία της επανάστασης των Κασσανδρινών το 1821, στην οποία κυριαρχεί το βαθύ γαλάζιο, με βυσσινί περίγραμμα, φέρει λευκό σταυρό στη μέση πάνω σε αντεστραμμένη ημισέληνο, ενώ στα δεξιά απεικονίζει το λάβαρο του Εμμανουήλ Παππά και δεξιά έναν κόκορα. Μετά το χαλασμό της Κασσάνδρας, η επαναστατική σημαία των Κασσανδρινών, έγινε γνωστή σε όλη τη Χαλκιδική. Ωστόσο με την πάροδο των χρόνων οι λεπτομέρειες που τη συνέθεταν άρχισε να σβήνει από τη συλλογική μνήμη.
Σημειώνεται ότι εκτός από τη επαναστατική σημαία των Κασσανδρινών του 1821, υπάρχει και το λάβαρο που υψώθηκε στη Μονή Εσφυγμένου, στις 31 Μαΐου 1821 και φυλάσσεται στην εν λόγω Μονή.

Μακροχρόνιες έρευνες

Ωστόσο, η έρευνα για τη επαναστατική σημαία της Χαλκιδικής ξεκίνησε πολλά χρόνια νωρίτερα. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, ο Λυκειάρχης Κωνσταντίνος Κοντογιαννόπουλος, βασιζόμενος σε προφορικές μαρτυρίες, περιέγραψε την επαναστατική σημαία της Χαλκιδικής με τα ίδια περίπου σύμβολα, προσθέτοντας δεξιά μία κουκουβάγια.
Στο βιβλίο του Καθηγητή Ιστορίας Κωνσταντίνου Βαλακόπουλου "Ανέκδοτα Ιστορικά Στοιχεία Αναφερόμενα Στην Μακεδονία Πριν Και Μετά Το 1821", που εκδόθηκε από την Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, το 1975, ο Ιστορικός – βασιζόμενος σε πηγές – περιγράφει τη σημαία των Κασσανδρινών χωρίς την κουκουβάγια. Ο Κωνσταντίνος Βακαλόπουλος, βασίστηκε στην έκθεση Ολλανδού Προξένου στη Θεσσαλονίκη, Mattatie Abram, ο οποίος είχε οικονομικές δοσοληψίες με τους Κασσανδρινούς. Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο Ολλανδός Πρόξενος, οι Κασσανδρινοί που γλίτωσαν από το Χαλασμό της Κασσάνδρας, διεσώθησαν από έναν Αυστριακό πλοίαρχο (αγνώστων στοιχείων) και μεταφέρθηκαν στις Σποράδες, έχοντας μαζί τους την επαναστατική σημαία της Χαλκιδικής. Η σημαία αργότερα βρέθηκε στα χέρια του Mattatie Abram, που την έστειλε στην πατρίδα του, μαζί με την έκθεση, στην οποία περιλαμβάνεται και ένα σκίτσο της σημαίας.
Πάνω σε αυτή την έρευνα βασίζεται ο απόστρατος Απόστολος Στρατής, ο οποίος ασχολήθηκε με την επαναστατική σημαία της Χαλκιδικής, από το 1977 και, αναφέροντας για τους συμβολισμούς, αναφέρει:
- Το βαθύ γαλάζιο αντιστοιχεί στα διαχρονικά χρώματα της Ελλάδας με κυρίαρχο στοιχείο τη θάλασσα.
- Το βυσσινί περίγραμμά της, αντιστοιχεί στο ποτισμένο με ποταμό αίματος, χώμα της πατρίδας.
- Στο μέσον φέρει τον σταυρό, που δηλώνει την πίστη στο δίκαιο του αγώνα, ενώ η αντεστραμμένη ημισέληνος δηλώνει τη μελλοντική πτώση της οθωμανικής εξουσίας.
- Αριστερά του σταυρού, επί της ημισελήνου, υπάρχει η άγκυρα, με το ναυτικό πλεγμένο σκοινί, που συμβολίζει τη σταθερότητα του αγώνα.
- Δεξιά του σταυρού είναι η σημαία - λάβαρο με δύο άστρα, του αρχηγού της επανάστασης Εμμανουήλ Παππά, που ως γνωστόν είχε χρισθεί αρχηγός της επανάστασης στη Βόρεια Ελλάδα από τον Υψηλάντη.
- Ο κίτρινος κόκορας, με τη χαρακτηριστική του πρωινή λαλιά, "Ξυπνήστε" συμβολίζει την αφύπνιση του έθνους στον επικείμενο αγώνα του για την απελευθέρωση.

Ο Χρ. Φυλακτός

«Μέσα από τις διαφορετικές απόψεις μαθαίνουμε την αληθινή ιστορία, γιατί ουσιαστικά αναμοχλεύουμε και φέρνουμε στην επιφάνεια στοιχεία, τα οποία ήταν χαμένα. Όσον αφορά τη συγκεκριμένη σημαία, την κατασκεύασαν οι Κασσανδρινοί, έχοντας ως πρότυπο τη σημαία της Ύδρας και των Ψαρών, με τους οποίους επικοινωνούσαν», δήλωσε μιλώντας στο halkidikifocus, ο Δάσκαλος, Συγγραφέας και Πρόεδρος του Δημοτικού Ραδιοφώνου Πολυγύρου, Χρήστος Φυλακτός, ο οποίος έχει ασχοληθεί διεξοδικά με το θέμα της σημαίας της Χαλκιδικής και μας έδωσε πολύτιμες πληροφορίες για το σημερινό ρεπορτάζ.
Μάλιστα, χθες παραμονή της Εθνικής Επετείου, ο κ Φυλακτός επισκέφθηκε το Δημαρχείο Ν. Προποντίδας, όπου έδειξε τη σημαία, όπως φαίνεται και στις παρακάτω φωτογραφίες.

halkidikifocus social

Twitter